Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Efsun Karabudak, fonksiyonel besinler arasında önemli yer tutan probiyotik gıdaların tüketildiklerinde sağlığa pozitif etkileri bulunan mikroorganizmalar olduğunu söyledi.

Prof. Dr. Efsun Karabudak, SANKO Üniversitesi Yaşam Rehberim Kulübü tarafından düzenlenen konferansta, “Probiyotikler, Dünyada ve Ülkemizde Hangi Ürünler Var, Nasıl Seçmeliyiz?” konusunu anlattı.

Özel Sani Konukoğlu Hastanesi Toplantı Salonu’nda gerçekleşen konferansta probiyotiklerin iki grup insan için önemli olduğuna dikkati çeken Prof. Dr. Karabudak, “Birinci grup; sağlıklı olup probiyotik ile sağlıklarını devam ettirmeye çalışan bireylerdir. Nitekim sağlıklı insan bağırsak florasında yararlı ve zararlı bakteriler denge halinde bulunmaktadır” dedi.

“Diğer grup ise genel sağlık sorunu olup probiyotiğin etkisi kanıtlanmış bireylerdir yani iyileşme belirtisi olan gruptur” diyen Prof. Dr. Karabudak, bu grupta tavsiye edilen probiyotik ürünlerin sağlık sorunları için test edildiğine vurgu yaptı.

Probiyotiklerin bilimsel olarak sağlık üzerinde saptanmış yararlı etkileri olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Karabudak, “Ancak bu olası etkileri ve/veya etkinlikleri yetersiz doz, uygun suşun (Bakteri / virüsün farklı alttürlerinin, aralarında genetik farklılıklar bulunan grupları) seçilememesi ve bakterinin aktivitesinin yetersizliğinden dolayı her zaman ispatlanamamıştır” diye konuştu.

YETERLİ DOZ

Yeterli doz kavramının ülkeden ülkeye farklılık gösterdiğini anımsatan Prof. Dr. Karabudak, “Örneğin; bir ürün probiyotik olması için, Japonya; en az 107 cfu/g probiyotik bakteri, ABD’de ise en az 108 cfu/g probiyotik bakteri kabul edilmektedir. Ülkemizde ise Türk Gıda Kodeksi Etiketleme Yönetmeliği’ne göre gıdanın en az 1.0x106 cfu/g canlı probiyotik mikroorganizma içermesi gerekmektedir” ifadelerini kullandı.

Yeterli miktarlarda alındıklarında sağlık üzerine önemli potansiyel etkileri bulunan probiyotiklerin etkinliklerinin birçok faktör tarafından etkilendiğine dikkati çeken Prof. Dr. Karabudak, şöyle devam etti:

“Probiyotik kültürlerinin gıdalara ekleniş yolları ve miktarları, aynı veya farklı suşlarla kombinasyonlarının yapılması, probiyotik kültürlerinin etkinliklerini etkileyen bazı faktörlerdendir. Ayrıca probiyotik eklenmiş gıdada probiyotik kültürünün canlı olmasında gıdaya uygulanan işlemler de önemlidir. 

Gıdalara uygulanan ısı, yüksek basınç uygulamaları, dondurarak kurutma, paketleme ve depolama gibi bazı işlem basamakları mikroorganizmaların inaktivasyonuna neden olabilir. Bu işlemsel süreçlerde gıdanın matriksi, pH’ı; ortamda oksijenin varlığı mikroorganizmaların inaktivasyon derecesini etkileyebilmektedir.  

Probiyotiklerin etkinliklerinin yanı sıra güvenilirlik durumları da özellikle birçok önemli sağlık otoritesi tarafından önemsenmektedir. Güvenilirlikleri ve olası yan etkileri mikroorganizmaların türüne ve özellikle insanlarda fizyolojik duruma göre değişkenlik gösterebilmektedir.”

Sunumunun ardından katılımcıların sorularını yanıtlayan Prof. Dr. Karabudak’a, SANKO Üniversitesi Rektör Vekili Prof. Dr. Güner Dağlı tarafından armağan ve teşekkür belgesi takdim edildi.