Kontak Lens kullanımı ile ilgili mutlaka bilinmesi gerekenler hakkında Özel Göznuru Göz Hastanesi Doktorlarından, Göz Hastalıkları ve Cerrahisi Uzmanı Op. Dr. Erhan Tümer, önemli bilgiler verdi.

Kontak lensin yaygınlaşmaya başladığı ilk yıllarda çoğunlukla görünümleri için gözlük takmak istemeyen kişiler doktorlarından lens talebinde bulunurken, bugün sağladığı birçok avantaj nedeniyle doktorlar da doğrudan kontak lens kullanımını önerebiliyor. Bütün yararlarının yanında kontak lens de doğru yerden alınmadığı ve doğru kullanılmadığı zaman sağlık riski oluşturabiliyor.

Kontakt lens, kısaca gözün kırma kusurlarını düzeltmek için gözlüğe alternatif olarak üretilmiş bir metaryeldir. Kontakt lensler aynı zamanda kornea ön yüzeyini tamamen saran ve korneanın bir kısmını düzelten bir tür metaryeldir. Kontakt lensler, daha çok optik amaçlı kullanılmakla birlikte kozmetik ve tedavi amaçlı da kullanılıyor.

Göz Hastalıkları ve Cerrahisi Uzmanı Op. Dr. Erhan Tümer, lens kullanırken dikkat edilmesi gerekenleri açıkladı.

Kontakt Lens Nedir?

Gözün kırma kusurlarını düzeltmek için gözlüğe alternatif olarak üretilmiş, kornea ön yüzeyine takılan merceklere kontak lens denir. Kontak lensler kırma kusurlarını düzeltme amaçlı olarak kullanılmakla beraber kozmetik ve tedavi edici amaçla da kullanılabilir.

Refraksiyon ve optikle ilgili ilkeler gözlüklere benzer şekilde kontakt lenslere de uygulanır. Bunlar, miyopi ve hipermetropi derecesine göre oluşan kornea eğriliğinin bir kontakt lens yüzeyi ile değiştirilerek var olan kusurun düzeltilmesidir. Astigmatizmaların çoğunlukla kornea ön yüzeyinin çarpıklığı sonucu oluşmasından dolayı ya sert kontakt lenslerin kullanılması ya da özel olarak astigmatizmaya yönelik üretilmiş yumuşak lenslerin(torik lens) kullanılması gerekmektedir.

Küçük numaralarda gözlük ve kontakt lens numaraları ayni iken, numara arttıkça kontakt lens numarası ile gözlük numaraları farklı olmaktadır.

Kontakt Lens Çeşitleri

Günümüzde temel olarak iki çeşit lens vardır. Bunlar gaz geçirgen sert lensler ve yumuşak lenslerdir.

Gaz Geçirgen Sert Lensler

Göze oksijen geçişine izin verdikleri için bu adı alırlar ve bu özellikleri nedeniyle artık kullanılmayan sert lenslere göre kornea epitel metabolizmasını daha az bozarlar. Korneanın seklini almadıkları için yüksek astigmatizma ve keratokonus gibi olgularda özellikle tercih edilirler.

Yumuşak Lensler

Çok değişik tipleri vardır. Günlük kullanılan 1 gün ömürlü lensler, günlük kullanılan 1 ay ömürlü lensler, günlük kullanılan 3 ay ömürlü lensler, günlük kullanılan 1 yıl ömürlü lensler,  bazı göz hastalıklarının tedavisi için kullanılan tedavi edici lensler, bifokal lensler ve renkli lensler gibi. Bunların kullanımı oldukça rahattır. Gözdeki kusurun düzeltilmesi için kullanılan lenslerin çoğu renksizdir (ancak kontakt lenslerin çoğu kullanılırken rahat takılması için çok hafif renklendirilirler) ve göze takıldığında görünümü değiştirmezler. Takıldıkları sürece kusuru giderir ve berrak bir görüntü sağlarlar.

Kontakt Lenslerin Gözlüğe Göre Avantajları

• Lensler nesneleri gerçek büyüklüğünde gösterir.

• Lensler daha geniş görüş alanı sağlar. Gözlükte yan görüş zayıftır.

• Lenslerin rahatsız edici engellemeleri yoktur. Gözlükte çerçeve ve mercek kenarları her zaman hissedilebilir.

• Lensler soğuktan sıcak ortama geçişte buğulanmaz. Gözlükte ise buharlaşma ve buna bağlı olarak net görememe olabilir.

• Lensler spor, dans ve diğer etkinliklerde sizi rahatsız etmez. Gözlük ise etkinlik sırasında rahatsız edebilir.

• Lens kullanımında güneş gözlüğü takılabilir. Gözlük ise güneş gözlüğü takımını zorlaştırır.

• Lensler yüzde ağırlık yapmaz. Gözlük ise rahatsızlık vericidir.

• Lenslerin optik düzeltme özellikleri her bakış yönünde aynıdır. Çoğu gözlük camında özellikle yüksek  numaralarda merkezden uzaklaştıkça görüntüde bozulmalar görülebilir.

• Lensler, gözlükten daha iyi derinlik algılamasını sağlar.

• Sporcu, makyöz, fotoğrafçı, eğlence sektöründe veya dış mekanda çalışanlar ya da işi gereği mikroskop, teleskop gibi alet kullanan meslekler için idealdir.

Kontakt Lenslerinizde Aramanız Gereken Özellikler

Gözünüze uygun olmayan kontakt lens problem çıkaracaktır. Bu nedenle hangi tür kontakt lensler olursa olsun,sadece kozmetik amaçlı dahi olsa, mutlaka doktor muayenesinden sonra alınmalıdır. Muayene sırasında gözünüze en uygun çap ve radiusta kontakt lens çeşidi belirlenecek ve Kontakt lens Merkezimde daha önce Kontakt lens tecrübeniz yoksa deneme lensi takılarak gözünüzün kontakt lense gösterdiği reaksiyon değerlendirilecektir. Kontakt lens takip çıkarma size öğretildikten sonra lensiniz anında size teslim edilecektir.

Kontakt Lensler nasıl kullanılmalı

Göz doktorunun muayenesi sonucu gözün kontakt lens kullanmaya uygun olup olmadığı hangi özelliklere sahip lensin uygun olduğunun tespiti (lens çapı, gücü, kullanım süresi, vb.) yapılmalıdır.

Kontakt lensler mutlaka doktor kontrolü sonrası kullanılmalıdır.

Takma: Yumuşak lenslerinizi işaret parmağınızın ucuna aldıktan sonra, göz kapaklarınızı iyice açınız. Bunu yaparken diğer elinizin işaret parmağını ve baş parmağınızı kullanın. İşaret parmağınızı kullanarak kontakt lensinizi gözünüze yerleştiriniz

Çıkarma: Göz kapaklarınızı yumuşak lensi takarken yaptığınız gibi açınız. Sonra lensi işaret ve baş parmaklarınızın arasında tutunuz ve hafifçe bükerek gözünüzden çıkarınız. Kontakt lens kullanan kişilerin, düzenli olarak göz doktorunun kontrolü altında olmaları gerekir. (6 aylık aralarla doktorunuzu ziyaret ediniz.)

Lensleri Sorunsuz Kullanabilmek için Bilgiler

• Göz doktorunun size önerdiği, lensin gözde kalma süresini aşmamaya dikkat ediniz.

• Gözlerinizde rahatlık hissetseniz dahi, maksimum kullanma süresini aşmayın.

• Gözlerinizin düzenli olarak göz doktoru tarafından muayene edilmesini sağlayın.

• Lenslerinizi her çıkarışta temizleyin, durulayın ve dezenfekte edin.

• Aynı solüsyonu bir seferden fazla kullanmayın. Farklı lens bakım sistemlerini art arda bir arada uygulamayın veya lens bakım sisteminizi değiştirmeyin. Yalnızca göz doktorunuzun önerdiği sistemi uygulayın.

• Lenslerinizi başkaları ile paylaşmayın.

• Aeresol ve spreyleri kesinlikle lensleriniz ile temas ettirmeyin.

• Göz kapaklarınızın iç kenar kısmına makyaj yapmayın ve göz doktorunuza önceden danışmadan damla veya göz ilaçları kullanmayın.

• Solüsyon şişesinin ucuna parmağınızla veya lensinizle dokunmayın.

• Gözleriniz rahatsız ise, lenslerinizi kullanmayın ve durum devam ediyorsa doktorunuza danışın.